Gaon |
Gaon - גאון Tytuł przewodniczącego akademii babilońskich w Surze i Pumbedicie w VI - IX w. Przewodniczący akademii babilońskich cieszyli się poważaniem w całym świecie żydowskim. Kierowano do nich pytania z zakresu prawa religijnego. |
Gemara |
Gemara - גמרה Zbiór komentarzy do miszny. Nazwa zbioru pochodzi z języka hebrajskiego - czasownik ligmor - oznacza kończyć. Autorami gemary są amoraici, uczeni działający w III- VI w. |
Geniza |
Geniza - גניזה Schowek w synagogach służący do przechowywania starych ksiąg, pojedynczych kartek z modlitewników lub przedmiotów rytualnych. Zwyczaj urządzania schowka wywodzi się jeszcze z czasów istnienia Świątyni. Po jej zburzeniu został podtrzymany. Zakaz niszczenia obejmował pisma, w których pojawiało się imię Boga. Następnie rozszerzono go na inne pisma w języku hebrajskim. Najsłynniejszą jest odkryta w drugiej połowie XIX w geniza kairska z synagogi Ezry, pochodząca z IX wieku. Znaleziono w niej około dwustu tysięcy tekstów. Między innymi teksty halachiczne, mistyczne, poezje. Większość pochodzi z X - XIII wieku ze wszystkich zakątków basenu Morza Śródziemnego. |
Get |
Get - גט W żydowskim prawie religijnym dokument rozwodowy wręczany żonie przez męża po rozwodzie. Dziś oznacza on tylko dokument rozwodowy, w przeszłości także dokument kupna i sprzedaży. Formuła jest bardzo krótka, zawiera informację, kto i kiedy się rozwodzi oraz inforamcję, że oto kobieta jest wolna dla każdego innego mężczyzny itd. Terminu get nie ma w Biblii, ale prawo istnieje w Księdze Powtórzonego Prawa 21:1-4. Ważność dokumentu rozowdowego jest obwarowana licznymi warunkami. Powinien być sporządzony przez sofera, z intencją, że będzie użyty przez konkretne osoby. Mąż powinien osobiście wręczyć go żonie, a akt wręczenia dokumentu rozwodowego powinien odbyćsię w obecności świadków. Rozwód powinien być wynikiem własnej, wolnej od przymusu decyzji mężczyzny. Wprawdzie w Biblii nie ma mowy o zgodzie żony na rozwód, ale w praktyce Żydów aszkenazyjskich ta zgoda była wymagana. Tylko mężczyzna może wystapić z inicjatywą rozwodu, ale także kobieta ma pewne prawa. Może zwrócić się do sądu rabinicznego w sprawie rozowdu. Mężczyzna, który odmawia rozwodu może być poddany różnorodnym karom. |
Gmar chatima towa |
Gmar chatima towa - גמר חתימה טובה Dobrego zapisu – tradycyjne życzenia na Nowy Rok. |