Profesor Mojżesz Schorr - człowiek postępu     

Strona głownaB'nei Brith

 

1901 Mojżesz Schorr wstępuje do Lwowskiej Loży „Leopolis” B'nei Brith.

Stowarzyszenie B’nei Brith (Synowie Przymierza) to najstarsza światowa organizacja żydowska działająca w wielu krajach. Założona w 1843 r.przez żydowskich emigrantów niemieckich w Stanach Zjednoczonych, na wzór loży masońskie, skupiała żydowską inteligencję. Jej zadaniem było krzewienia zasad humanitaruzmu wśród Żydów, niesienie pomocy ofiarom głodu i epidemii, pogromów, emigrantom, pomaganie chorym, opieka nad sierotami i starcami, wspieranie działalności artstycznej. Na ziemiach polskich piewsze koło, „Konkordia” powstało w Katowicach w 1883 roku, jako oddział stowarzyszenia B’nei Brith w Prusach.

1921 M. Schorr zostaje prezydentem Loży B'nei Brith „Leopolis” - Lwów.

1923 Przenosi się do warszawskiego Stowarzyszenia „Braterstwo”, utworzonego w 1922 roku.

1924 – 1925 Pełni funkcję prezydenta „Braterstwa” w Warszawie, w latach 1926 – 1927 zostaje jego mentorem.

1924 W Krakowie powstaje Związek Żydowskich Stowarzyszeń „B'nei Brith” w Rzeczpospolitej Polskiej, w którym M. Schorr aktywnie uczestniczy.

1925 „Braterstwo” powołuje Towarzystwo Przyjaciół Uniwersytetu Hebrajskiego, w którego zarządzie działa w latach 1928-1933, a w roku 1932 pełni funkcję prezesa.

Wyjeżdża do Palestyny na uroczyste otwarcie Uniwersytetu Hebrajskiego, jako reprezentant Związku Stowarzyszeń B’nei Brith w Polsce (Związek składa się 6 sześciu Stowarzyszeń, liczących łącznie 621 członków).

1926 - 1933 Jest delegatem loży warszawskiej do centralnych władz w Krakowie, wspólnie z prof. Majerem Bałabanem, Maurycym Edelmanem i Salomonem Szereszwskim.

1928 Uczestniczy w inauguracji utworzonego w tym roku Instytutu Nauk Judaistycznych, którego jest jednym z założycieli. Członkowie „Braterstwa” zobowiązują się wpłacać na Instytut nie mniej niż po 10 000 zł, przez co najmniej trzy lata.

Związek rozszerza się, zrzesza 11 Stowarzyszeń oraz łącznie 935 członków.

1932 M. Schorr bierze udział (z ramienia B'nei Brith), a akcji na rzecz książki hebrajskiej, prowadzonej przez Towarzystwo Miłośników Książki Hebrajskiej, a zainicjowanej przez poetę Chajima Nachmana Bialika.

Warszawskie „Braterstwo” liczy 118 członków, w tym: 28 kupców, 24 przemysłowców, 23 lekarzy, 15 adwokatów, 11 inżynierów, 9 bankowców, 3 dyrektorów szkół, 3 właścicieli ziemskich, 2 profesorów Uniwersytetu Warszawskiego.

1933 Przy „Braterstwie” zostaje utworzone Biuro Informacyjne o Położeniu Żydów w Niemczech, którego jest aktywnym działaczem.

1937 Podejmuje się funkcji wiceprezesa Komitetu Generalnego Związku Żydowskich Stowarzyszeń Humanitarnych B’nei Brith w Rzeczypospolitej Polskiej w Krakowie.

1938 Kieruje powstałym w tym roku, między innymi z inicjatywy B’nei Brith, Ogólnym Komitetem Pomocy Uchodźcom. Odwiedza zgromadzonych w Zbąszyniu, wygnanych z Niemiec, Żydów – obywateli polskich.

Na mocy dekretu Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 22 listopada następuje rozwiązanie Stowarzyszenia B’nei Brith.

 



Spis treści

Teruma Sze’balew
„Danina serca wzbogaca darzyciela”


"Nasz Przegląd Ilustrowany" - 1933„Przemów do synów Izraela niechaj biorą mi daninę, od każdego męża, którego serce własne pobudza, popierajcie daninę dla mnie”. Tak brzmiało słowo Boże do Mojżesza, nakazujące pobieranie datków na budowę Przybytku Świętego.
Zastanawiającym w tem zdaniu jest przede wszystkiem wyrażenie „niechaj mi biorą”, gdy raczej  „niech mi dadzą” należałoby oczekiwać. Powtóre sprzeczność wewnętrzna  zachodzi między „daniną”, co wskazuje na obowiązkowy charakter złożonego daru, a równoczesnem ograniczaniem tegoż do pobudki własnego serca. Te dwie trudności wzajemnie jednak się wyjaśniają  celem, dla którego danina była przeznaczona. Tym celem był Przybytek Święty, na którego wystawienie i urządzenie zużyte miały być fundusze z tej daniny płynące.
Kto dla świętego, dostojnego dzieła składa daninę, ten nie daje, lecz raczej bierze, bo jednorazowym datkiem uczestniczy duchowo trwale w magicznej światłości, która z tego dzieła jak z ogniska promieniuje i ogrania wszystkich, co z nią związani. Ale dla przyjmowania tych świetlanych promieni są tylko ci dawcy wrażliwi, którzy dawali nie z przymusu, lecz z własnego popędu serca. Serce  jest tem medium, które ofiarującego wprowadza w kontakt magiczny z celem, dla którego ofiarę składa i dzięki pobudce serca staje się współtwórcą i współuczestnikiem zarazem dzieła  zarówno z miljonami innych, którzy je budować pomagali. Niema ważniejszej sprawy dla narodu jak odbudowa zburzonej przed wiekami świątyni narodowego i  niema dostojniejszej  daniny jak danina na ten cel odbudowy, której na imię „Kere-Hajesod” t.j. Kapitał Fundamentów Odbudowy. Ci, co na ten święty cel składają ofiary, nie dają, lecz biorą raczej, wzbogacają siebie samych w uszczęśliwiającym uczuciu uczestnictwa duchowego w cudownem dziele odbudowy ojczyzny prastarej i odrodzenia narodu prastarego w niej.
Czem jest wszelkie inne bogactwo przemijającej chwili wobec tego bogactwa radości i dumy, która z każdym dniem się potęguje w miarę jako rośnie i potężnieje dzieło, dla którego ta danina serca była złożona? Bo nie może być inaczej jak „danina serca”. Żarem gorącej miłości  serca do narodu, którego synem się poczuwa, winna być przepalona danina każdego, co dla odbudowy świątyni życia tego narodu składa ofiarę.    Wybrany na zaszczytne stanowisko prezesa dyrektorjum „Keren-Hajesod” mam jedno życzenie. Oby „teruma”, złożona na „Keren-Hajesod”, stała się powszechną obowiązkową daniną serca, by uszczęśliwiała i wzbogacała ofiarodawców największym bogactwem: kiedy na własne oczy oni i dzieci ich napawać się będą dziełem zniszczonem, które wpółbudować pomagali – odbudową Erec-Izrael i odrodzeniem Am Izrael w niej.

Prof. Mojżesz Schorr, Nasz Przegląd 1925
(wystąpienie po wyborze na prezesa Keren Hajesod)


"Nasz Przegląd Ilustrowany" - 1933

 

Społeczny Komitet Obrony Przeciwgazowej ukształtował się w 1921 r., stanowił pierwsze w Polsce zrzeszenie osób wojskowych i cywilnych, stawiające sobie za cel przygotowanie ludności cywilnej do ochrony przed skutkami ewentualnego konfliktu zbrojnego. W końcu 1924 r. Komitet Obrony Przeciwgazowej przekształcił się w Towarzystwo Obrony Przeciwgazowej (TOP). Jednocześnie od czerwca 1923 r., funkcjonowała w Polsce Liga Obrony Powietrznej Państwa - organizacja mająca na celu krzewienie idei rozwoju polskiego lotnictwa i obrony przeciwlotniczej ludności. W 1928 r. nastąpiło połączenie obu organizacji w towarzystwo o nazwie Liga Obrony Powietrznej i Przeciwgazowej (LOPP)


 b_250_226_16777215_00___images_artykuly_odezwa.jpg b_319_226_16777215_00___images_artykuly_pozyczki.jpg

 

Komitety Pomocy Uchodźcom Żydowskim z Niemiec w Polsce, zwane także Komitetami Ratunkowymi, były odpowiedzią na prześladowania Żydów po dojściu Hitlera do władzy. organizowano uchodźcom pomoc finansową i rzeczową, jak również  prowadzono wśród nich kursy zawodowe oraz  wspierano w emigrowaniu do Palestyny. W 1938 roku władze niemieckie usunęły z Rzeszy około 17 tys. Żydów obywateli polskich, około 6 tys. zatrzymano o pogranicznym Zbąszyniu – gdzie w prymitywnych warunkach –oczekiwali na wyniki rozmów polsko-niemieckich.


1234