Profesor Mojżesz Schorr - człowiek postępu     

Strona głownaB'nei Brith

 

1901 Mojżesz Schorr wstępuje do Lwowskiej Loży „Leopolis” B'nei Brith.

Stowarzyszenie B’nei Brith (Synowie Przymierza) to najstarsza światowa organizacja żydowska działająca w wielu krajach. Założona w 1843 r.przez żydowskich emigrantów niemieckich w Stanach Zjednoczonych, na wzór loży masońskie, skupiała żydowską inteligencję. Jej zadaniem było krzewienia zasad humanitaruzmu wśród Żydów, niesienie pomocy ofiarom głodu i epidemii, pogromów, emigrantom, pomaganie chorym, opieka nad sierotami i starcami, wspieranie działalności artstycznej. Na ziemiach polskich piewsze koło, „Konkordia” powstało w Katowicach w 1883 roku, jako oddział stowarzyszenia B’nei Brith w Prusach.

1921 M. Schorr zostaje prezydentem Loży B'nei Brith „Leopolis” - Lwów.

1923 Przenosi się do warszawskiego Stowarzyszenia „Braterstwo”, utworzonego w 1922 roku.

1924 – 1925 Pełni funkcję prezydenta „Braterstwa” w Warszawie, w latach 1926 – 1927 zostaje jego mentorem.

1924 W Krakowie powstaje Związek Żydowskich Stowarzyszeń „B'nei Brith” w Rzeczpospolitej Polskiej, w którym M. Schorr aktywnie uczestniczy.

1925 „Braterstwo” powołuje Towarzystwo Przyjaciół Uniwersytetu Hebrajskiego, w którego zarządzie działa w latach 1928-1933, a w roku 1932 pełni funkcję prezesa.

Wyjeżdża do Palestyny na uroczyste otwarcie Uniwersytetu Hebrajskiego, jako reprezentant Związku Stowarzyszeń B’nei Brith w Polsce (Związek składa się 6 sześciu Stowarzyszeń, liczących łącznie 621 członków).

1926 - 1933 Jest delegatem loży warszawskiej do centralnych władz w Krakowie, wspólnie z prof. Majerem Bałabanem, Maurycym Edelmanem i Salomonem Szereszwskim.

1928 Uczestniczy w inauguracji utworzonego w tym roku Instytutu Nauk Judaistycznych, którego jest jednym z założycieli. Członkowie „Braterstwa” zobowiązują się wpłacać na Instytut nie mniej niż po 10 000 zł, przez co najmniej trzy lata.

Związek rozszerza się, zrzesza 11 Stowarzyszeń oraz łącznie 935 członków.

1932 M. Schorr bierze udział (z ramienia B'nei Brith), a akcji na rzecz książki hebrajskiej, prowadzonej przez Towarzystwo Miłośników Książki Hebrajskiej, a zainicjowanej przez poetę Chajima Nachmana Bialika.

Warszawskie „Braterstwo” liczy 118 członków, w tym: 28 kupców, 24 przemysłowców, 23 lekarzy, 15 adwokatów, 11 inżynierów, 9 bankowców, 3 dyrektorów szkół, 3 właścicieli ziemskich, 2 profesorów Uniwersytetu Warszawskiego.

1933 Przy „Braterstwie” zostaje utworzone Biuro Informacyjne o Położeniu Żydów w Niemczech, którego jest aktywnym działaczem.

1937 Podejmuje się funkcji wiceprezesa Komitetu Generalnego Związku Żydowskich Stowarzyszeń Humanitarnych B’nei Brith w Rzeczypospolitej Polskiej w Krakowie.

1938 Kieruje powstałym w tym roku, między innymi z inicjatywy B’nei Brith, Ogólnym Komitetem Pomocy Uchodźcom. Odwiedza zgromadzonych w Zbąszyniu, wygnanych z Niemiec, Żydów – obywateli polskich.

Na mocy dekretu Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 22 listopada następuje rozwiązanie Stowarzyszenia B’nei Brith.

 



Spis treści

Strona 2 z 4

 

Wielka Kampania Samopomocy Żydów Polskich

Odezwa do ludności żydowskiej w Polsce
„Nasz Przegląd” 1935 r. (fragmenty)

Ciężka sytuacja ludności żydowskiej w Polsce budzi poważną troskę każdego Żyda. Ludność żydowska ugina się pod ciężarem kryzysu gospodarczego oraz rozmaitego rodzaju ograniczeń. Sytuacja winna głęboko zaniepokoić każdego, kto świadom jest zbliżającej się katastrofy, nie może pozostać wobec niej obojętnym. Nie wolno nam jednak bezczynnie opuszczać rąk.
Przeszło 800 kas bezprocentowych pożyczek „Gemilud Chesed” w przeszło 800 miastach i miasteczkach w Polsce dało dowód, że walka z wzrastającą pauperyzacją jest możliwa i wskazało nam również sposoby prowadzenia tej walki.
Kasy udzielają pomocy 130 tys. rodzinom w ich walce o byt. Na czele kas stoi 1000 działaczy, którzy z poświęceniem i samozaparciem walczą z upadkiem gospodarczym ludności żydowskiej Polsce. Przedstawiciele Kas i Centrala widzą, że pomoc kredytowa nie wystarcza do budowy zrujnowanych placówek pracy.
Konieczne jest podjęcie powszechnej akcji, która umożliwiałaby odbudowę warsztatów pracy co najmniej 10 tysięcy rodzin żydowskich.
Dzięki inicjatywie T-wa „Cekabe” rozpoczęto już próby w kierunku stworzenia dodatkowych zajęć dla zubożałej ludności żydowskiej.
Jeżeli chcemy pomóc tym zubożałym i zdeklasowanym, musimy utworzyć znaczny fundusz dla podtrzymania kredytem czynnych jeszcze warsztatów pracy i stworzyć nowe możliwości dla zdeklasowanych elementów.
T-wo „Cekabe”, które kieruje Kasami Bezprocentowych Pożyczek, postawiło sobie za zadanie i opracowało plan utworzenia dla powyższych celów znacznego funduszu, dzięki któremu będzie można urzeczywistnić powyższe zamierzenia.(…)
Dopomóc winny również żydowskie Gminy Wyznaniowe oraz żydowskie organizacje zagraniczne. Dla zrealizowania planu budowy T-wo „Cekabe” proklamuje w całej Polsce akcję zbiórkową pod hasłem 1 miliona złotych na cele konstruktywne.
Akcja rozpoczyna się 1-go lipca br. Zadanie to jest obecnie ułatwione okolicznością, że T-wo  „Cekabe” ma prawo przyjmować obligacje Pożyczki Narodowej tytułem darowizny.(…)
Nikt, komu bliskie są interesy ogółu, nie może odmówić swego udziału we wspomnianej akcji przez złożenie odpowiedniej ofiary.
Centralne T-wo popierania kredytu bezprocentowego i krzewienia  pracy produktywnej wśród ludności żydowskiej w Polsce „Cekabe”.


Komitet akcji:
Dr. L. Adler (Kraków), A. Ajzenberg, red. A. Apenszlak, prof. dr. M.Bałaban, dr. H.Bryzman (Grodno), sen. Sz. Budzyner (Łódź), M. Burgin, prof. dr. M. Centneszwer, L. Cwajg (Stanisławów), inż. A. Eiger, B. Ejtyngon (Łódź), A. Gepner, L. Giterman, L.Glocer, dr. H.Gotlib, rabin Ch.O. Grodzeński  (Wilno), dr. K. Halpern (Stanisławów), (…) dr.  I. Schipper, dr. M. Schorr (…)

Żona M. Schorra Tamara angażowała się w wiele akcji charytatywnych.

Centralna Komisja Pomocy Żydom, znana też pod nazwią Komitet Ratunkowy, powołana z inicjatywy B'nei Brith w 1926 roku, niosła pomoc osobom zrujnowanym przez kryzys gospodarczy w Polsce w latach dwudziestych. Zebrane fundusze przeznaczano między innymi na wspieranie rodzin ubogich, udzielanie bezprocentowych pożyczek, budowanie i przydzielanie lokali zastępczych, wydawanie bezpłatnych obiadów. Komisja gromadziła środki dzięki składkom, datkom dobrowolnym, wsparciu Gminy Żydowskiej, Ministerstwa Spraw Wewnętrznych, Magistratu i innych organizacji. Wydawała sprawozdania ze swej działalności w "Pomocy i Ratunku", w roku 1928 całkowicie przejęła wydawanie "Pomocy".

123456